# معرفی #
مهندسی شیمی علم کاربرد ریاضیات، فیزیک، شیمی و اقتصاد در فرآیند تبدیل مواد خام به مواد باارزشتر یا سودمندتر است. مهندسی شیمی را میتوان بهطور کلی علم استفاده از موازنه جرم، موازنه انرژی و موازنه حرکت برای طراحی و کنترل واحدهای فرآیندی شیمیایی در نظر گرفت. هدف اصلی مهندسی شیمی استفاده از دانش شیمی در خلق مواد و محصولات بهتر برای دنیای امروز است. امروزه مهندسین شیمی علاوه بر فرآیندهای تولید مواد اولیه پایه، در توسعه و تولید محصولات باارزش و متنوع شرکت دارند. لازم به ذکر است که مهندسی شیمی یکی از رشتههای مهندسی است نه یکی از گرایشهای رشته شیمی و این بدین معناست که یک مهندس شیمی قبل از آن که یک شیمیدان باشد یک مهندس است! مهندسی که کمی شیمی میداند. مهندسی که کشفیات آزمایشگاهی شیمیدانها را تا تولید در مقیاس صنعتی توسعه میدهد. مهندسی که فرایند طراحی میکند و مهندسی که تجهیزات برای فرایندهای شیمیایی، بیولوژیکی و زیست محیطی طراحی میکند. رشته مهندسی شیمی دارای گرایشهای زیست پزشکی، پلیمر، پدیدههای انتقال، نانوفناوری، صنایع شیمیایی معدنی، صنایع غذایی، صنایع پتروشیمی، فراوری و انتقال گاز، محیط زیست، مدلسازی، شبیهسازی و کنترل، کنترل طراحی فرایند، فرایندهای جداسازی و ترموسینتیک و کاتالیست میباشد.
# تواناییها و مهارتهای لازم #
رشته مهندسی شیمی برخلاف تصور عامه مردم بیش از آن که در ارتباط با علم شیمی باشد، همچون رشتههای مهندسی دیگر در ارتباط با علم ریاضی است. به همین دلیل یک دانشجوی مهندسی شیمی در درجه اول باید در درس ریاضیات قوی باشد و دو درس فیزیک و شیمی در مراحل بعدی قرار دارد. شاید جالب باشد که بدانید، دانشجویان مهندسی شیمی نسبت به دانشجویان رشتههای مهندسی دیگر، تنها 9 واحد بیشتر شیمی میخوانند. در مقابل، ریاضی در این رشته بسیار اهمیت دارد چون یک مهندس شیمی برای طراحی رآکتور، برج و مبدل نیاز به دانش ریاضی دارد. همچنین دانشجوی این رشته باید دقت نظر زیادی داشته باشد زیرا در مهندسی شیمی علاوه بر آزمایشهایی در مقیاس بزرگ، آزمایشهایی در مقیاس کوچک نیز وجود دارد.
# مقاطع بالاتر تحصیلی #
یکی از مزایای رشتهی مهندسی شیمی این است که گرایشهای آن در مقطع کارشناسیارشد، بسیار متنوع و گسترده است؛ به طوری که حتی علم نوین نانوتکنولوژی را نیز دربر میگیرد. گرایشهای کارشناسیارشد این رشته عبارتند از: مهندسی شیمی (در 21 گرایش)، مهندسی شیمی ـ زیست پزشکی و مهندسی فراوری و انتقال گاز
# کاربرد این رشته و وضعیت بازار کار #
یکی از مهمترین مزیتهای فارغالتحصیل رشته مهندسی شیمی این است که به طور همزمان مهارت مهندس مکانیک و مهندس شیمی را آموخته است و حتی میتواند تمام طرحهای خود را از نظر اقتصادی و بازدهی امکانسنجی کند. به عبارتی یک مهندس شیمی موفق همزمان میتواند مهندس صنایع و مکانیک خوبی باشد. علاوه بر این، هر کارخانه تولیدی اعم از کوچک یا بزرگ نیاز به یک مهندس شیمی دارد. چون تقریباً تمام فرایندهای نوین از مواد شیمیایی استفاده میکنند. کشور ما نیز به عنوان یک کشور نفتخیز برای استخراج، پالایش، انتقال نفت و همچنین برای تبدیل نفت به فرآوردههای شیمیایی که دارای ارزش افزوده بسیار زیادی هستند، نیاز به مهندسین شیمی دارد. فعالیت در دو بخش مهم صنعت یعنی طراحی رآکتورها و طراحی دستگاههایی که به جداسازی مواد میپردازند نیز تنها منحصر به مهندسین شیمی میشود. علاوه بر صنایع نفت و گاز و پتروشیمی، همه کارخانهها از جمله کارخانههای سیمان، سرامیک، صنایع غذایی و حتی نیروگاهها به مهندس شیمی نیاز دارند. فارغالتحصیل مهندسی شیمی گرایش صنایع غذایی نیز بهطور اختصاصی میتواند در کارخانههای تولید مواد غذایی یا داروسازی فعالیت کند.
ردیف |
نام دانشگاه |
شهر |
1 |
دانشگاه اراک |
اراک |
2 |
دانشگاه اردکان |
اردکان |
3 |
دانشگاه اصفهان |
اصفهان |
4 |
دانشگاه ارومیه |
ارومیه |
5 |
دانشگاه ایلام |
ایلام |
6 |
دانشگاه بجنورد |
بجنورد |
7 |
دانشگاه بناب |
بناب |
8 |
دانشگاه خلیج فارس |
بوشهر |
9 |
دانشگاه تهران |
تهران |
10 |
دانشگاه تبریز |
تبریز |
11 |
دانشگاه حکیم سبزواری |
سبزوار |
12 |
دانشگاه تفرش |
تفرش |
13 |
دانشگاه رازی |
کرمانشاه |
14 |
دانشگاه سیستان و بلوچستان |
زاهدان |
15 |
دانشگاه سمنان |
سمنان |
16 |
دانشگاه زنجان |
زنجان |
17 |
دانشگاه شیراز |
شیراز |
18 |
دانشگاه شهید مدنی |
آذربایجان شرقی |
19 |
دانشگاه صنعتی ارومیه |
ارومیه |
20 |
دانشگاه شهید باهنر |
کرمان |
21 |
دانشگاه صنعتی امیرکبیر |
تهران |
22 |
دانشگاه صنعتی اصفهان |
اصفهان |
23 |
دانشگاه صنعت نفت |
اهواز |
24 |
دانشگاه صنعتی جندی شاپور |
دزفول |
25 |
دانشگاه صنعتی بابل |
بابل |
26 |
دانشگاه صنعتی بیرجند |
بیرجند |
27 |
دانشگاه گیلان |
رشت |
28 |
دانشگاه مراغه |
مراغه |
29 |
دانشگاه صنعتی کرمانشاه |
کرمانشاه |
30 |
دانشگاه صنعتی سهند |
تبریز |
31 |
دانشگاه صنعتی سیرجان |
سیرجان |
32 |
دانشگاه صنعتی شریف |
تهران |
33 |
دانشگاه صنعتی همدان |
همدان |
34 |
دانشگاه علم و فناوری مازندران |
بهشهر |
35 |
دانشگاه علم و صنعت ایران |
تهران |
36 |
دانشگاه فردوسی مشهد |
مشهد |
37 |
دانشگاه گلستان |
گرگان |
38 |
مجتمع آموزش عالی گناباد |
گناباد |
39 |
دانشگاه کاشان |
کاشان |
40 |
دانشگاه کردستان |
سنندج |
41 |
دانشگاه مازندران |
بابلسر |
42 |
دانشگاه ولی عصر رفسنجان |
رفسنجان |
43 |
دانشگاه محقق اردبیلی |
اردبیل |
44 |
دانشگاه یاسوج |
یاسوج |
45 |
دانشگاه مهندسی فناوریهای نوین - قوچان |
قوچان |
46 |
دانشگاه یزد |
یزد |
47 |
مجتمع آموزش عالی فنی و مهندسی اسفراین |
اسفراین |
48 |
مرکز آموزش عالی فنی و مهندسی بوئین زهرا |
بویین زهرا |
49 |
مرکز آموزش عالی لار |
لار |
50 |
دانشگاه غیر انتفاعی شمال - آمل |
آمل |
51 |
مرکز آموزش عالی لامرد |
لامرد |
52 |
دانشگاه شاهرود |
شاهرود |