دین و زندگی را چطور بخوانیم؟


تا 10 سال پیش شاید برای پاسخ دادن به سؤال های درس معارف اسلامی در آزمون سراسری، حفظ کردن کتاب کافی بود، اما در سال های اخیر، برای موفقیت در این درس، علاوه بر مطالعه دقیق، باید به نقد و بررسی و تحلیل مباحث کتاب های دین و زندگی پرداخت؛ در واقع امروزه سؤالهای درس معارف اسلامی ساده نیست و نمیتوان براحتی درصد خوبی را در این درس کسب کرد.

تلاش کرد ه ایم که از زبان داوطلبان گرو ههای آزمایشی مختلف، که در این درس درصد خوبی کسب کرده اند، نحوه مطالعه درس معارف اسلامی و آمادگی برای آزمون آن را بیان کنیم. همچنین شاهد بیان سخنان داوطلبانی هستیم که با وجود کسب رتبه عالی، نتوانسته اند درصد قابل توجهی را در این درس به دست بیاورند. بدون شک، سخنان این دسته از افراد نیز خالی از فایده نیست. البته شاید شما اصلا با درس مورد نظر مشکلی نداشته باشید که در این صورت مشخص است که نباید نحوه مطالعه خود را تغییر دهید؛ یا شاید شیوه مطالعه دارنده یک رتبه برتر، با توجه به مهارت و سطح آمادگی شما، نتواند پاسخگوی نیاز شما باشد.

محمد امین روان بخش:

رتبه 2 گروه آزمایشی علوم تجربی آزمون

سراسری 95 ، معارف اسلامی

 درصد: 85

تنها درسی که احتمال می دادم در آزمون سراسری 100 درصد بزنم، معارف اسلامی بود؛ چون این درس را خیلی خوانده بودم و تقریبا پنج دور کتاب های معارف اسلامی را به صورت کامل خوانده بودم برای فراگیری این درس، روشم این بود که یک بار متن درس را کامل میخواندم تا به موضوع آشنا شوم و بتوانم مفهوم آیات را بهتر متوجه شوم و سپس پیام آیات را در کنار کتاب درسی مینوشتم تا هم مطالب را به صورت خلاصه داشته باشم و هم خود اینکه نوشتن باعث یادگیری میشد؛ سپس باردیگر متن کتاب را می خواندم تا یادگیریام کامل ترشود و بعد سراغ تست میرفتم و پاسخ هر تست را نیز بررسی می کردم. همچنین بررسی میکردم که به کدام قسمتهای درس، کمتر توجه کرده ام، و در نهایت، آیات را تقریبا حفظ می کردم و به مرور درس ها میپرداختم.

محمد کاظم میدانی

رتبه 23 گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی

آزمون سراسری 93 ، معارف اسلامی

درصد : 64

به دلیل نوع مطالب موجود در هر درس معارف اسلامی، شاهد طرح سؤال های سخت و آسان در آن هستیم؛ برای مثال، شاید در یک نگاه، درس هشتم سال چهارم، که مربوط به معیارهای تمدن اسلامی است و دارای چندین صفحه مطلب صرفا حفظی است و آیات زیادی دارد، از درس دوم سال دوم، که در مورد نظم در خلقت و هدف آفرینش است و به گونه ای همه از قبل با آن آشنا هستند و تشکیل شده از چند آیه کوتاه است، سخت تر به نظر برسد، اما پس از مطالعه درسها و زدن تستهای کنکور، متوجه خواهید شد که سؤالات درس هشتم سال چهارم کاملا پاسخ مشخصی دارند، ولی اغلب سؤالاتی که از درس دوم سال دوم طرح میشوند، سؤالاتی با ظاهری از کلمات دشوار هستند که جواب دادن به آنها نیاز به استنباط دارد. در مورد نحوه خواندن درس معارف اسلامی، یک مجموعه راهکار برای بهتر حفظ کردن و فهمیدن وجود دارد. اولین کار این است که وقتی با یک درس تازه معارف اسلامی مواجه می شوید، اگر مطالب کلی درس را نمیدانید، یک بار به صورت روزنامه وار آن را بخوانید تا با مفاهیم و عنوان هایش آشنا شوید و سپس برای بار دوم به قول معروف به جان کتاب بیفتید و ابتدا آیات را دقیق بخوانید و به صورت کامل بر نکات و واژه های مهمش مسلط شوید. در مورد متن درس هم آن را واو  به واو بخوانید و مطالب مهمش را مشخص کنید و همچنین جای آمدن مطالب را یاد بگیرید؛ یعنی بدانید که هر مطلب به دنبال چه مطلبی و تحت چه عنوانی آمده است. همین طور لازم است که رابطه های علت و معلولی را نیز خوب تشخیص دهید و آنها را با فلش مشخص کنید. ضمنا هر جا که نکته های ترکیبی با درسهای قبل یا بعد یا با تکه ای دیگر از متن به ذهنتان رسید، همان جا آنها را بنویسیدمطمئن باشید که اشکالی پیش نمی آید اگر کتابتان تمیز و نو نباشد ! حتما چند روز بعد از مطالعه، به سراغ تستهای آن درس بروید تا با نحوه طرح سؤال از آن درس آشنا شوید. بهتر است که منبع اصلی تست را هم تستهای کنکور سالهای قبل قراردهید. یک روش خیلی کار آمد برای یادگیری مطالب حفظی، روش نوشتن است؛ زیرا نوشتن برابر است با هفت بار خواندن ! اگر به مطلبی برخوردید که خیلی حفظی است و نمی توانید آن را به راحتی حفظ کنید، مطلب را به صورت مفهومی بنویسید و حتی میتوانید آن را خلاصه نویسی کنید؛ حتی رونویسی از مطلب میتواند به جایگیری مطلب در حافظه کمک زیادی بکند و بازدهی مطالعه شما را بالا ببرد؛ چون مدام دست شما به کاغذ و قلم است و در حین خواندن مطلب حفظی تکراری، که احتمالا علاقه ای هم به آن ندارید، حواستان پرت نمی شود. یکی دیگر از کارهایی که می شود انجام داد، مارکدار کردن و خط کشیدن زیر نکات مهم است؛ اما باید توجه کنید که مارکدار کردن باید در زمان تسلط بر متن درس و فقط برای مشخص کردن نکات مهم استفاده بشود. مشخصا کسی که بار اول درس را می خواند، نمی تواند بخوبی نکات مهم آن را مار کدار کند، و چه بسا تمامی متن را به دلیل جدید بودن مارکدار می کند. مطلب بسیار مهم تر از مطالعه، مروراست. اولین کاری که به شما در خواندن درس دین و زندگی، بسیار کمک میکند این است که هر وقت و هر جا تستی از این درس دیدید که نکته جدیدی را مد نظر داشت، آن را بلافاصله در‌‌ کتابتان وارد کنید. با این شیوه مطالعه و مرور، تا قبل از زمان برگزاری کنکور، تقریبا کل متن کتاب را بسیار دقیق و با دقت مطالعه خواهید کرد.

علی محمدی

  رتبه 90 گروه آزمایشی علوم انسانی

 آزمون سراسری 93 ، معارف اسلامی

درصد: 90/7

اول کار اصلا نمی دانستم که چه میخوانم؛ یعنی موضوعات کتاب را نمیشناختم و روش درستی برای مطالعه در دست نداشتم. همچنین منبع خوبی نداشتم و دروس را خوب یاد نمیگرفتم؛ یعنی نمیدانستم که کدام مطالب را بخوانم و چگونه بخوانم. بعد از مدتی تلاش و سر و کله زدن با آزمون و تستهای کنکور، روش متناسب با درس را پیدا کردم . ابتدا موضوعی را که درس درباره آن میخواست بحث کند، پیدا میکردم و سپس، مهمترین آیات مرتبط با موضوع درس را نشانه گذاری میکردم و آن بخش از متن درس و احادیثی را که با این آیات مرتبط بود نیز پیدا میکردم و با دسته بندی درست این مطالب، یادگیری برایم به بهترین شکل ممکن صورت میگرفت و بازیابی آن درس در جلسه آزمون هم برایم به آسان ترین شکل ممکن به وجود میآمد.

زینب امیر بکایی:

رتبه 2 گروه آزمایشی علوم انسانی

 آزمون سراسری 92 ، معارف اسلامی

درصد:85/4

روی آیات و مفهوم آنها خیلی تاکید میکردم؛ درواقع آیات را تقریبا حفظ بودم و روی معانی و مفهوم آنها خیلی تمرکز می کردم. فکر میکنم که تسلط کامل به کتابهای درسی، برای پاسخ به سؤالهای این درس، بسیار مهم است.

پوریا یاراحمدی:

رتبه 3 گروه آزمایشی علوم تجربی

 آزمون سراسری 92 ،معارف اسلامی

  درصد:100

برای تسلط بر درس معارف اسلامی، تا جایی که ممکن بود، کتابها را میخواندم.  شاید چند بار کتابهای درسی را واو به واو خواندم تا کاملا به متن آن کتابها مسلط شدم.

پویان مینایی:

رتبه 4 گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی

 آزمون سراسری 92 ، معارف اسلامی

درصد : 94/7

در درس معارف اسلامی، اولویت اولم، کتاب درسی بود، و آن قدر کتابها را خوانده بودم که در نهایت آنها را کاملا حفظ شدم. گاهی نیز خودم از مباحث معارف اسلامی تست میساختم و دقت میکردم که هر عبارت کتاب، مربوط به کدام موضوع است و به کدام زیر موضوع برمیگردد. برای بالا بردن دقتم در این زمینه، از خودکارهای رنگی برای خط کشیدن زیر عبارتهای مهم استفاده میکردم یا نکتههای مهم هر درس را با رنگهای مختلف مینوشتم.

سهند سروری:

رتبه 9 گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی

 آزمون سراسری 92 ، معارف اسلامی

درصد : 84

چیزی که در این درس خیلی مهم است، متن کتاب و مهم تر از آن، آیات موجود در کتاب است؛ چون 70 تا 80 درصد سؤال های معارف اسلامی، یا به طور مستقیم به 250 تا 260 آیه موجود در کتاب ربط دارد یا به مفهوم آنها مرتبط می شود.  من برای به خاطر سپردن آیات، به کلید واژه های هر آیه دقت میکردم؛ برای مثال، در درس فقه، در آیه موجود در درس » کافه « که درس یازدهم معارف اسلامی سال سوم است، کلمه ذکر شده است. در آیه آمده است که مردم به پیش امام بروند و فقه یاد بگیرند و به شهر کلید » کافه « خود بازگردند و نایب امام شوند و فقه را به مردم یاد دهند . برای من واژه در آیه ای می آمد، می دانستم که به فقه باز میگردد. برای » کافه « واژه این آیه بود و اگر تسلط بر متن درس نیز لازم است که درس را بارها خواند. من متن کتاب را یک بار میخواندم و بعد نکات مهم آن را مشخص میکردم و بار دیگر از روی درس میخواندم.  بچه ها باید مطمئن باشند که بار اول و دوم، مطالعه این درس، خیلی سخت است و در دوره های بعدی آسانتر می شود؛ در ضمن، لازم است که ارتباط بین آیات هر درس و متن آن را هم مورد توجه قرار داد.

پویا ابراهیم باستانی:

89 رتبه 1 گروه آزمایشی علوم تجربی

 آزمون سراسری 92 ، معارف اسلامی

 درصد: 89/4

بهترین کار برای توانمند شدن در درس معارف اسلامی، این است که آیات را با متن درس ارتباط دهیم.  همچنین مرور کتابهای معارف اسلامی، بسیار مهم است . من سه یا چهار بار به طور کامل کتابهای معارف اسلامی را خواندم و روی یک مجموعه از درسها، که اهمیت بیشتری دارند و بیشتر تفهیمی هستند تا حفظی، وقت بیشتری گذاشتم.

علی عجم:

 رتبه 2 گروه آزمایشی علوم تجربی

 آزمون سراسری 92 ، معارف اسلامی

درصد: 94/7

معارف اسلامی، درسی است که با مطالعه کتاب میتوان از پس سؤالهای آن در آزمون سراسری برآمد.  من شخصا آیه ها را حفظ کردم؛ یعنی هر روز صبح، نیم ساعت روی آیهها کار میکردم و تستهای آزمونهای سراسری را چند بار زدم تا ملکه ذهنم شود. در درس معارف اسلامی اصلا تست تالیفی نزدم.

روژان ربانی:

 رتبه 7 گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی

آزمون سراسری 92 ، معارف اسلامی

درصد:92

تا پیش از دیدن تستهای آزمون سراسری، نمیدانستم که چطور باید معارف را بخوانم و روی چه چیزی باید تاکید کنم، اما بعد از دیدن تستهای کنکور، متوجه شدم که روی آیه ها و ارتباط بین قسمت های مختلف یک آیه تاکید بسیاری شده است؛ به همین خاطر، من هم روی آیه ها بیشتر کار کردم، و معتقدم که اگر کسی نمیتواند کل آیه را حفظ کند باید نکته های کلیدی هر آیه را بداند و نکات آن را به خاطر بسپارد.

نگین یغمایی:

رتبه 2 گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی

 آزمون سراسری 93 ، معارف اسلامی

درصد: 68

معارف اسلامی را سعی میکردم که همیشه مرور کنم. آیهها را میخواندم، پیامها را بررسی میکردم و پیش خودم تحلیل میکردم که هر آیه با کدام قسمتهای درس ارتباط معنایی دارد. بعد از عید نوروز نیز هر روز پنج درس معارف اسلامی، دو تا دوم، دو تا سوم و یک درس سال چهارم را دوره می کردم و امیدوار بودم که این درس را در کنکور 100 درصد بزنم؛ اما چون بیشتر آن را به صورت حفظی خوانده بودم تا مفهومی، نتوانستم به منظورم برسم. سؤالهای معارف اسلامی در سالی که من در آزمون سراسری شرکت کردم، متفاوت با سالهای قبل از آن بود و بیشتر جنبه تفهیمی داشت!

سید شایان پور میر بابایی

رتبه 1 گروه آزمایشی علوم تجربی

 آزمون سراسری 93 ، معارف اسلامی

درصد : 94/7

درس معارف اسلامی نیاز به مطالعه بسیار دارد. برای این درس وقت بسیاری میگذاشتم و مفهوم آیات را در کتابم مینوشتم و بین متن کتاب و آیات ارتباط برقرار میکردم، و درنهایت، برای تسلط بر این درس نیز زیاد تست زدم.

فاطمه ولیزاده پاشا:

رتبه 1 گروه آزمایشی زبان های خارجی و رتبه 14 گروه آزمایشی علوم تجربی

آزمون سراسری 91 ، معارف اسلامی

 درصد : 100

در درس دین و زندگی مشکل داشتم. همین که مفهوم هر آیه را متوجه می شدم، فکر می کردم که بر آن آیه مسلط شده ام؛ در صورتی که وقتی در آزمون های آزمایشی شرکت می کردم، رتبه ام زیاد خوب نبود. وقتی غلط هایم را به صورت دقیق بررسی کردم، متوجه شدم که در مطالعه نکات ریز، کم کاری می کنم؛ بنابراین، شیوه مطالعاتی ام را تغییر دادم و سعی کردم که خیلی دقیق تر درس دین و زندگی را بخوانم؛ یعنی وقتی آیه را میخواندم، به طور کامل آن را به ذهنم می سپردم و متن های اطرافش را به صورت کامل حفظ می کردم و روی جغرافیای کتابم خیلی تاکید داشتم که دید تصویری خوبی از کتاب داشته باشم، و وقتی که سؤال را میدیدم، شماره صفحه کتاب کاملا به یادم میآمد. انجام این کار کمک کرد که بتوانم درصد خوبی در این درس کسب کنم.

الهام حبیب زاده:

 رتبه 4 گروه آزمایشی علوم انسانی

 آزمون سراسری 93 ، معارف اسلامی

درصد : 94/7

برای یادگیری درس معارف اسلامی، من در تابستان خیلی وقت گذاشتم، و چون بار اول بود که این درس را به صورت کنکوری میخواندم، هر درس را یک ساعت و نیم تا یک ساعت و چهل و پنج دقیقه مطالعه میکردم. در این مرحله، اول آیات را حفظ میکردم و پیام آیه را میخواندم و بعد متن درس را کامل میخواندم و تستهای کنکور را میزدم.