طبق بررسیهای انجام شده، کودکان و نوجوانان به طور کامل فعال و با تحرک نیستند و نیاز است بچهها به ورزشهایی بپردازند که برای بهبود بیماریهای قلبی و نیزارتقای سلامت بلند مدت آنها مفید باشد.
متاسفانه دخترها در آستانه سن بلوغ و پس از آن کمتر از پسرها به ورزش میپردازند که این روند علاوه بر تاثیر منفی که در سلامت جسمانی مادران فردا دارد در آینده نیز حتی با درمانهای پزشکی هم قابل درمان وجبران نیست.
ارتباط بین فعالیت فیزیکی و چاقی درسنین پایین کاملا مشخص نیست و مطالعات مربوط به آن هم نتایج ثابتی را در اختیار متخصصان قرار نمیدهد. با این وجود، با افزایش ورزش و تحرک و نیز کاهش مصرف کالری میتوان وزن را کاهش داد.
نگرانی افزایش وزن بین کودکان و نوجوانان کاملا بهجا و منطقی است. بچههای چاق در معرض بیماریهای فشار خون، دیابت نوع دوم، نامنظمی هورمون رشد، مشکلات تنفسی و استخوان قرار دارند. این بیماران از ضعف اعتماد به نفس و روابط اجتماعی رنج میبرند.
ورزش باعث تاثیرات ثابت در رشد و نمو استخوان میشود. فعالیت بدنی، خطر ابتلا به پوکی استخوان را با افزایش غلظت مواد معدنی کاهش میدهد.
تحقیقات انجام شده در مورد 40 پسر بالغ که به مدت 30 دقیقه و سه بار در هفته به ورزش میپرداختند، حاکی از آن بود که حجم استخوان کمر و پا و غلظت مواد معدنی در بدن آنها دو برابر کسانی است که تحرک کمتری داشتند.
نتیجه این تحقیق در مورد 45دختر بالغ هم مثبت بود. محققان معتقدند که میزان حجم استخوان حتی پس از توقف ورزش کاهش نمییابد. آنها به این نتیجه رسیدهاند که انجام حرکات ورزشی قبل از سن بلوغ درصد شکستگی استخوان را پس از سن یائسگی کاهش میدهد.
بیماریهای قلبی عروقی اغلب در بزرگسالان نمایان میشود.
با این حال، در سنین پایین هم ممکن است با آنها مواجه شویم. تحقیقات نشان میدهد که ورزشهای هوازی در جلوگیری از ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی بزرگسالان بسیار موثر است، اما این تاثیر درمورد بچهها هنوز نامشخص است.
با توجه به آخرین شواهد، ورزش در بــهبود افــسردگی و اضــطراب بزرگسالان وکودکان بسیارموثر است. فعالیت بدنی، یکی از راهکارهای مبارزه با هیجان روحی است. با توجه به بررسی های انجام شده در مورد 220 زن بزرگسال مضطرب و نگران، آن دسته از افرادی که در برنامههای ورزشی سخت شرکت میکنند، کمتر از تنشهای فیزیکی و روحی رنج میبرند.
مهمترین نکته برای دبیران ورزش این است که تمایل دانش آموزان را به ورزش زیاد کنند و نیز دریابند که هر فعالیت بدنی برای فرد خاصی مناسب است و با توجه به سن، موقعیت فیزیکی، مراحل پیشرفت و میزان علاقه دانش آموزان مناسبترین فعالیت بدنی را به آنها توصیه کنند. کودکان ناتوان نسبت به همسن و سالان توانای خود کمتر با ورزش آشنایی دارند.
جالب این که این افراد برای افزایش قدرت بدنی و تناسب اندام خود به ورزش بیشتری هم نیازمندند. بنابراین باید تک تک افراد، مدارس و مؤسسات مختلف نهایت سـعی خود را بکنند تا انگیزه مثبت را در دانش آموزان افزایش دهند.
مربیان ورزش میتوانند با تهیه فهرستی از فعالیتها، به میزان مصرف انرژی و تحرک بدنی دانش آموزان پی ببرند. درضمن این روش به مربیان کمک میکند تا ورزشهایی را پیشنهاد کنند که متناسب با سن، اندام، علاقه و موقعیت بدنی آنها باشد.
هیچ ورزشی به تنهایی برای سلامت جسمانی و روانی نوجوانان و کودکان مفید نیست. این نکته بسیار مهم است که با کمک اولیا بتوانیم فعالیتهای بدنی را انتخاب کنیم که با سن و توانایی جسمی بچهها متناسب باشد.
یکی از اهداف اصلی متخصصان این است که بتوانند 30 دقیقه ورزش سبک و آرام را در بیشتر روزهای هفته دانش آموزان بگنجانند. پیاده روی و دویدن آرام، باعث تناسب اندام وسلامت روز افزون میشود.
باید دقت کنیم که نظارت دقیق و همهجانبه هم در انجام حرکات فیزیکی بسیار مهم است. بچهها نباید اجسام سنگین بلند کنند. درضمن باید تا رشد کامل اسکلت بدنشان از پرتاب وزنه خودداری کنند.
گاهی اوقات مربیان بچهها را به انجام ورزشهایی وا میدارند که متناسب با توانایی آنها نیست. متخصصان به افراد مبتلا به بیماری ضعف رباط پیشنهاد میکنند تا بیشتر به شنا و دوچرخه سواری بپردازند و از ورزشهایی مثل بسکتبال که منجر به پیچ خوردگی می شود اجتناب کنند.
رعایت اصول ایمنی به هنگام ورزش، مهمترین عامل به شمار میرود. با این وجود حوادث ناگوار مربوط به ورزش بسیار شایع است. یکی از بررسیها حاکی از آن است که 22 درصد از بچههای مدرسهای طی انجام فعالیتهای بدنی مصدوم میشوند و اغلب این حوادث هم بسیار جدی است.
با بهکارگیری روشهای دقیق و حساب شده میتوان از این ناراحتیها جلوگیری کرد. اولیا باید به طور کامل دریابند که آیا در مکانهای ورزشی نکات ایمنی به طور کامل رعایت میشود؟
به منظور اطمینان بیشتر، کودکان و نوجوانان باید برای هر ورزشی از وسیله ایمنی مناسب آن استفاده کنند. مثلا هنگام فوتبال علاوه بر استفاده ازکفشهای مناسب، از فلمبند نیز استفاده کنند.
باید به کودکان و نوجوانان توصیه کنیم که هنگام ورزش در معرض آفتاب، از کلاه و عینک آفتابی استفاده کنند.
به منظور جلوگیری از فقدان آب، باید به آنها آموزش دهیم که قبل و بعد از حرکات فیزیکی و نیز هنگام انجام ورزشهایی که بیش از 20 تا 30 دقیقه به طول میانجامد از مایعات استفاده کنند.