معرفی رشته «چاپ باتیک و سیلک اسکرین»


*معرفی رشته

چاپ‌های قلمکار، باتیک و سیلک هرکدام به عنوان یکی از انواع چاپ دستی در بیشتر جوامع سنتی و فرهنگ‌های مختلف در طول تاریخ وجود داشته و مورد استفاده قشر هنرمندان فعال در این حوزه قرار گرفته است.

چاپ‌های سنتی و دستی چون باتیک یا کلاغه‌ای و چاپ قلمکار تاریخچه‌ای بس طولانی دارد، چنان که در کشورهای هندوستان، اندونزی، مالزی، چین و سپس در ایران قابل تامل و بررسی است.

در حال حاضر این شیوه چاپ، به صورت هنر ملی در بخشی از کشورهای جنوب و شرق آسیا نیز رواج دارد. استاد فقید حسین کلاقیچی گنجینه به عنوان پدر چاپ باتیک در ایران شناخته می‌شود. چاپ باتیک در اصفهان و سایر شهرهای ایران توسط هنرمندان علاقه‌مند گسترش یافته است و امکان استفاده از این هنر در صنایع ایجاد شده است.

با تغییر نگرش در دنیای پساصنعتی و رویکرد به مشاغل کوچک و ترکیب شیوه‌های سنتی و صنعتی در دوران معاصر، بار دیگر نیاز و امکان به‌روز شدن این شیوه‌ها فراهم شده است.

*آموزش مهارت‌ها

تعدادی از سرفصل‌های این رشته برای آمادگی هنرجو جهت کسب مهارت‌های مرتبط به شرح زیر است:

توانایی کشیدن طرح، توانایی پیاده کردن طرح روی پارچه با روش‌های مختلف، توانایی موم‌کشی طرح، توانایی رنگرزی پارچه همراه با مواد پوشاننده، توانایی ساختن طرح‌های ابتکاری و...

*آینده تحصیلی و شغلی

اشتغال در تولیدی‌های لباس در سمت‌های مختلف از قبیل طراح، الگوساز، دوزنده و ناظر هر یک از بخش‌های تولید ـ راه‌اندازی تولیدی‌های مختلف در حوزه مد و لباس از قبیل مزون‌های تولید لباس، کارگاه‌های طراحی و چاپ پارچه، تاسیس بنگاه‌های طراحی و مشاوره مد و لباس، اداره مؤسسات هنر مرتبط با آموزش طراحی لباس، اشتغال در صنایع خرد زیرمجموعه صنعت بزرگ پوشاک از قبیل هریک از حلقه‌های زنجیره تولید مانند تولید ملحقات، تولید اجزاء لباس، تولید اقلام چرمی و غیره از جمله موقعیت‌های شغلی برای دانش‌آموختگان این رشته است.

کارشناسی ارشد طراحی پارچه و لباس دایر در دانشگاه آزاد اسلامی و برخی از واحدها و مؤسسات آموزش عالی دیگر در سطح کشور وجود دارد. به علت میان رشته‌ای بودن طراحی لباس در گرایش طراحی چاپ مانند گرایش طراحی لباس، دانش‌آموختگان این رشته در زمینه‌های مختلف هنری در سطح بسیاری از کاردان‌های هریک از رشته‌های مرتبط مانند ارتباط تصویری، عکاسی، چاپ پارچه، طراحی سنتی، تصویرسازی و نقاشی تبحر پیدا می‌کنند و می‌توانند در ادامه در هریک از این شاخه‌ها فعالیت حرفه‌ای داشته باشند.

*ساعت آموزش

رشته «چاپ باتیک و سیلک اسکرین» دارای 112 ساعت آموزش است که شامل 42 ساعت شایستگی‌های عمومی، 59 ساعت شایستگی‌های فنی، 2 ساعت شایستگی‌های پایه و 9 ساعت شایستگی‌های غیرفنی است.

استاندارد مهارت و درس این رشته شامل «شیمی متشکل از 2 واحد نظری»، «طراحی سنتی درجه 2 متشکل از یک واحد نظری و 2 واحد عملی»، «طراحی سنتی درجه 1 متشکل از یک واحد نظری و 3 واحد عملی»، «چاپ دستی متشکل از 2 واحد نظری و 3 واحد عملی»، «چاپ باتیک متشکل از 2 واحد نظری و 8 واحد عملی»، «چاپ سیلک اسکرین متشکل از 3 واحد نظری و 9 واحد عملی»، «چاپ قلمکار متشکل از 2 واحد نظری و 10 واحد عملی» و «کارورزی متشکل از 4 واحد عملی» است.