لطفا در تابستان بی برنامه نباشید
بیشتر کودکان بخصوص تا پیش از مقطع دبیرستان، ماندن در خانه را در فصل تابستان، به رفتن و شرکت در کلاس‌های آموزشی و تقویتی ترجیح می‌دهند، اما چقدر برنامه‌ریزی صحیح برای کلاس‌های تابستانی ضمن تقویت حس مشارکت و انگیزه‌ی فعالیت‌های جمعی، می‌تواند به رشد خلافیت، استعداد و ایجاد حس شادابی در کودکان و نوجوانان کمک کند؟
دکتر بهروز بیرشک، روان‌شناس در گفت‌وگو با جام‌جم می‌گوید: برنامه‌ریزی برای کلاس‌های تابستانی فرزندان امری بسیار ضروری است، چرا که بی‌برنامگی به خودی خود، لطمه‌ی بزرگتری به کودکان و نوجوانان می‌زند و مانع از رشد خلاقیت، استعداد و تقویت حس مشارکت در آن‌ها می‌شود، اما این برنامه‌ریزی نه در قالب برنامه‌های جدی تحصیلی و آموزشی، بلکه باید تلفیقی از برنامه‌های ورزشی، هنری و فعالیت‌های جمعی باشد.
فشار روانی در تابستان ممنوع
گرچه روان‌شناسان، بیکار ماندن کودکان و نوجوانان در فصل تابستان را توصیه نمی‌کنند، اما وارد آوردن فشار زیاد به آن‌ها را از طریق برنامه‌های فشرده آموزشی در قالب کلاس‌های تقویتی درسی و زبان انگلیسی بخصوص برای کودکان در مقطع دبستان، مثبت ارزیابی نمی‌کنند.
دکتر بیرشک در این‌باره می‌گوید: «دانش‌آموزان برای تجدید قوا نیاز به استراحت در تابستان دارند و قرار گرفتن تحت فشار روانی ناشی از بیدار شدن صبح، انجام تکالیف و حاضر شدن سر کلاس، نه تنها بر راندمان تحصیلی آن‌ها در سال بعد اثر منفی می‌گذارد، بلکه آن‌ها را دچار دلزدگی و بی‌انگیزگی می‌کند».
اردوهای مدرسه‌ای می‌تواند مطلوب باشد
اگر کلاس‌های تابستانی با توجه به ویژگی‌ها و علایق کودکان و نوجوانان انتخاب شود، می‌تواند در استعدادیابی آنان کمک کند. روان‌شناسان تاکید می‌کنند که والدین در انتخاب کلاس‌های تابستانی باید به عوامل دیگری ازجمله هزینه، موقعیت مکانی و زمان رفت و آمد نیز توجه داشته باشند.
دکتر بیرشک می‌افزاید: «اردوهای مدارس نیز اگر با برنامه‌های آموزشی جدی همراه نباشد، بلکه آموزش را با برنامه‌های شاد، تفریحی و ورزشی تلفیق کند، می‌تواند در ایجاد حس خلاقیت و تقویت جسم و ذهن کودکان و نوجوانان بسیار مطلوب باشد».
چرا انزوا و بی‌تحرکی؟!
البته روان‌شناسان توصیه دیگری هم برای والدین دارند، اینکه آن‌ها می‌توانند با گذاشتن وقت و هزینه‌ای اندک، اوقات فراغت تابستانی فرزندانشان را از طریق فعالیت‌هایی چون قصه‌خوانی، نقاشی، بازدید از موزه، رفتن به پارک، بازی‌های دسته‌جمعی خانوادگی، آشپزی‌های مشترک با والدین و درست کردن کاردستی شاد و آموزنده کنند.
دکتر بیرشک می‌گوید: «بعضی بچهها ترجیح می‌دهند که تمام تعطیلات را در خانه و پای تلویزیون و کامپیو‌تر بگذرانند که این موجب بی‌تحرکی، انزوای اجتماعی، کسالت و درون‌گرایی می‌شود. در حالی که شرکت در کلاس‌های تابستانی موجب تقویت اعتماد به نفس و بهبود روابط اجتماعی کودکان می‌شود».
فرزندمان را در چه کلاسی ثبت‌نام کنیم؟
علاقه و انگیزه کودک یا نوجوان، مهم‌ترین عامل در انتخاب کلاس‌های تابستانی است، اما روان‌شناسان، کلاس‌های آموزشی را برای کودکان دبستانی در فصل تابستان توصیه نمی‌کنند. البته گذراندن دوره‌های آموزشی سبک در کنار کلاس‌های ورزشی و تفریحی برای کودکان بزرگتر مناسب‌تر است. همچنین نوع کلاس تابستانی باید با توجه به شرایط روانی، سنی، تفاوتهای فردی و علایق کودکان انتخاب شود.