این روزها بیش از گذشته خونسرد باشید.


چند روزی می ­شود که مرجان، دچار دل درد و دل‌پیچه ­های شدید شده است. گاهی حالت تهوع هم به سراغ او می ­آید و درس خواندن را برایش مشکل می ­کند. گاهی، چشم هایش به شدت درد می­ کند و احساس می کند که مطالعه برایش دشوار شده است.

مرجان، دانش آموز بسیار کوشا و زرنگ دبیرستان بود و سال قبل، فقط به این دلیل که رتبه اش برای قبولی در رشته های پزشکی خوب نبود، تصمیم گرفت که انتخاب رشته نکرده، پشت کنکور مانده و امسال با تلاش و کوشش و تجربه ­هایی که از کنکور سال قبل دارد به هدفش نایل شود؛ اما با این که تا الان خوب مطالعه کرده و احساس می­  کند که موفقیت و هدفش در چند قدمی اوست، دچار معضل بزرگی شده است؛ معضلی که اگر مدیریت نشود، همه تلاش چند ماه آینده کنکور او را نیز دچار مشکل خواهد کرد و این معضل، همان استرس است.

سعید، دانش آموز سال آخر و یک کنکوری کوشاست. او با تمام توان و یک برنامه ریزی عالی در حال مطالعه برای کنکور است. سعید با اینکه به خوبی مطالعه می­ کند و با برنامه پیش می­ رود، اما این روزها، چیزی نگرانش می­کند و اجازه نمی دهد که به خوبی قبل درس بخواند. این نگرانی، او را پرخاشگر و بی­حوصله نیز کرده است و باعث شده است که اطرافیانی که حال او را درک نمی کنند، از او دلگیر و ناراحت شوند. بله، استرس، سعید را به این صورت نگران کرده و بازدهی او را پایین آورده است.

 
حال مرجان و سعید، حال و اوضاع بسیاری از داوطلبان کنکور است. بسیاری از این افراد می ­دانند که دچار استرس هستند و البته، برخی از عزیزان هم نمی­دانند که این مشکلات از استرس آن ها ناشی می­ شود. هر چه به زمان کنکور هم نزدیک تر می­ شویم این موضوع شدیدتر و پررنگ تر می­ شود و باعث می ­گردد تا توان، وقت و فکر داوطلب را بیشتر به خود معطوف کند.

با توجه به اینکه گروه قابل توجهی از داوطلبان در زمان نزدیک به کنکور دچار استرس می­ شوند، و از آن جایی که این هفته ­های باقی مانده تا زمان برگزاری آزمون سراسری، بسیار مهم است و نقش بسیار زیادی در نتیجه گیری داوطلبان دارد، در این مقاله سعی می­کنیم تا شما را با روش­های مقابله با استرس کنکور آشنا کنیم.

انواع استرس کنکور

ممکن است از خودتان بپرسید که مگر استرس کنکور هم انواع مختلفی دارد، در جواب باید بگوییم که بله، استرس کنکور هم مانند بسیاری دیگر از استرس ها ممکن است کم و مثبت باشد یا این که زیاد و مخرب و منفی باشد. استرس مثبت، سازنده و بدون مشکل است، اما استرس منفی، باعث بروز مشکلات زیاد و حتی بیماری برای فرد می­شود.

در کنکور نیز همین‌طور است. معمولا، استرس، سراغ بیشتر داوطلبان می ­رود و فقط افرادی که دارای اعتماد به نفس و روحیه خیلی بالایی هستند یا به خوبی مطالعه کرده ­اند یا داوطلبانی که کلا مطالعه خوبی نداشته و از کنکور امسال قطع امید کرده ­اند، ممکن است که دچار استرس نشوند؛ در واقع بیشتر داوطلبان، این حس را یک یا چند بار در طی دوره آمادگی برای کنکور تجربه می­ کنند؛ اما موضوع مهم تر آن است که اولا استرس شما شدید نباشد و در ضمن بتوانید این استرس را مدیریت کنید؛ حتی اگر دچار استرس بالا و شدید باشید؛ پس قبل از اینکه به فکر مقابله با استرس خود برآیید، آن را به خوبی بشناسید.

اگر سطح استرس شما داوطلب عزیز، کم است یا گاهی دچار این حس می ­شوید، این موضوع، خیلی مهم و مشکل­ زا نیست؛ بلکه باعث می­ شود که شما بهتر و بیشتر درس بخوانید و در واقع، گونه ایی موتور جلوبرنده اجباری برای درس خواندن و مطالعه است، اما اگر سطح استرس شما بالاست یا تعداد دفعات آن زیاد بوده و یا در روزها و هفته ­های اخیر زیاد شده است، نشان می­دهد که شما دچار استرس مخرب شده ­اید و برای جلوگیری از آن باید دست به اقداماتی بزنید.

به خود اعتماد کنید

اینکه به خود، عملکرد و دانسته‌ هایتان در روند آمادگی برای کنکور اعتماد داشته باشید، باعث می ‌شود که سطح استرس شما بسیار کاهش پیدا کند. یکی از دلایلی که معمولا داوطلبان دچار استرس می‌ شوند، این است که احساس می‌کنند همه مطالب را فراموش کرده‌اند و درس‌های زیادی از آموخته‌هایشان را نمی‌دانند. اولا باید توجه کنید که این احساس، احساسی پوچ و واهی است. شاید به نظرتان برسد که تمام مطالب را فراموش کرده‌اید؛ در صورتی که این چنین نیست. شما انبوهی از اطلاعات را در مغز خود دسته‌بندی کرده‌اید که نمی ‌توانید همه آنها را به یکباره به یاد آورید. اگر از تلقین‌ های منفی مانند القای جملاتی چون «همه چیز را فراموش کرده‌ام» بپرهیزید، مطمئنا با قرار گرفتن در شرایط کنکور، همه آن اطلاعات را به یاد خواهید آورد.

دوم اینکه در روز کنکور، سطح دانش شما با دیگران سنجیده می ‌شود؛ اما دانش شما اضافه یا کم نمی‌شود؛ پس جای نگرانی وجود ندارد. تنها عاملی که می‌تواند به شما لطمه جدی بزند، این است که در اثر اضطراب نتوانید آنچه را که می‌ دانید، روی کاغذ بیاورید، و تنها عاملی که می‌تواند با همین سطح معلومات نتیجه را بهبود ببخشد، خونسردی است.

به گذشته برنگردید

یکی از دلایلی که برخی از داوطلبان، دچار استرس می‌ شوند این است که احساس می‌ کنند در وقتی که در گذشته در اختیار داشته‌اند بخوبی مطالعه نکرده و در وقت باقی مانده نیز نخواهند توانست نتیجه خوبی کسب کنند یا اینکه آنها قبلا خوب درس نخوانده‌اند؛ در حالی که دوستان و همکلاسی ‌های آن­ ها، در دوره موردنظر، برنامه و مطالعه بهتری داشته‌اند.

سؤالی از شما می‌پرسیم و آن هم این است که آیا دانستن این موضوع که خوب درس نخوانده‌اید، کمکی به شما می کند؛ اگر این طور است، راه حل ‌ها را عملی کنید، وگرنه، وقت و انرژی باقی مانده خود را هدر ندهید. در این روز های باقی‌مانده تا کنکور به دنبال آرامش باشید و خوب درس بخوانید. توجه داشته باشید چیزی که گذشت دیگر قابل دسترس نیست و از بابت آن، نباید اندوهگین شد. قسمتی از اضطراب ‌های ما مربوط به اعمالی است که در گذشته باید یا نباید انجام می ‌دادیم. با غصه خوردن، اطلاعات شما افزایش نمی‌ یابد؛ بلکه متاسفانه باعث می‌شود که از همان اطلاعات موجود خودتان هم نتوانید استفاده نمایید؛ پس فقط به فکر زمان حال و آن چیزی که در دسترس شماست باشید و بهترین استفاده را از این زمان در راستای پیشبرد اهداف خود ببرید.

صحبت کنید

بسیاری از داوطلبان کنکور احساس می‌ کنند که کسی، شرایط خاص آنها را درک نمی ‌کند و برخی از عزیزان کنکوری هم واقعا کمتر کسی را در اطراف خود دارند که آنها را بخوبی درک کند و راه‌حل ‌هایی را برای از بین رفتن استرسشان به آنها ارایه دهد؛ درحالی که صحبت کردن درباره کنکور و مسایل استرس زای آن، با کسی که در شرایط شما نیست، بخوبی کمک می کند تا از استرس شما کم شود؛ زیرا اولا خود صحبت کردن، باعث آرام شدن فرد می‌ شود، و دوم اینکه فرد مقابل هم، با صحبت ‌ها و راه حل‌ هایی که به شما ارائه می ‌دهد، استرس شما را از بین برده یا آن را بسیار کم می‌کند.

البته باید توجه داشته باشید که حتما برای صحبت کردن، کسی را انتخاب کنید که شما را بخوبی می‌ شناسد، روحیات و توانمندی‌های شما را خوب درک می‌کند و مشاوره خوبی به شما ارائه می‌دهد؛ زیرا گاهی، صحبت کردن از یک موضوع استرس‌زا با دیگران، باعث می‌شود تا افراد متوجه شوند که آنچه که باعث اضطراب و استرس آنها ‌شده است، برای دیگران، چقدر بی‌اهمیت و کوچک است، و همین موضوع باعث آرامش آنها می‌شود؛ یا اینکه موجب می‌شود که از تجربه‌های خوب دیگران در موارد مشابه بخوبی برای رفع مشکل استفاده کنند. بهترین کار، این است که با پدر و مادر یا یکی از اعضای خانواده یا مشاور، درباره موضوعاتی که باعث استرس شما می‌شوند، صحبت کنید. ضمنا سعی کنید که در این مورد به سراغ دوستان کنکوری خود نروید؛ زیرا ممکن است یا شما استرس خود را به آنها هم منتقل کنید و یا آنها با صحبت ‌های خود، باعث افزایش استرس و ناامیدی شما شوند.

 

 

 

ورزش کنید

ورزش، یکی از جمله کارهای مفیدی است که سلامت روح و جسم شما را بالا می ‌برد، یادگیری شما را افزایش می‌ دهد و باعث کاهش استرس شما می‌ شود؛ پس همیشه، حتی در این ماه ‌های منتهی به کنکور هم، از ورزش کردن غافل نشوید. با فعالیت بدنی سبک به خود آرامش بدهید و از همین الان، نیم ساعت از وقت خود را به ورزش‌هایی همچون پیاده‌روی، نرمش و سایر فعالیت‌های سبک اختصاص دهید. تحرک نداشتن، از عوامل تشدید اضطراب است و باید توجه کنید که در دوران امتحان و کنکور، تحرک جسمی، سبب شادابی و تقویت حافظه شما می‌ شود و از بروز خستگی پیشگیری می‌کند.

مواد غذایی ضد استرس مصرف کنید

برای کاهش استرس از مصرف لبنیات غافل نشوید؛ بویژه، خوردن یک لیوان شیر ولرم، قبل از خواب شبانه، می ‌تواند در برقراری آرامش شما نقش بسزایی داشته باشد. نکته اینجاست که خیلی از افراد به وعده غذایی صبحانه اهمیتی نمی ‌دهند؛ در صورتی که نخوردن صبحانه، حتی می‌ تواند باعث ایجاد عوارضی مثل افت قند خون، سستی و بی­ حالی، عصبانیت، بی‌ حوصلگی، افسردگی و انگیزه نداشتن برای مطالعه و در نتیجه همه اینها، افزایش میزان استرس فرد شود.

علاوه بر مصرف لبنیات، یکی از چیز هایی که باعث کاهش میزان استرس می‌ شود، مصرف دم نوش ‌های گیاهی است. دم نوش‌ ها، فواید متنوعی دارند. یکی از این فواید هم، کاهش استرس است. سعی کنید که وقتی دچار استرس شدید، مقداری سنبل الطیب، گل گاو زبان، لیمو، بابونه و گیاهان مشابه را دم کرده و میل نمایید. این کار، نتیجه خوبی به دنبال دارد و خواهید دید که به چه میزان از استرس شما کاسته می شود.

 خوب استراحت کنید

استراحت کافی، بخصوص در این دوران که سیستم مغزی به طور مداوم در حال فعالیت است، بسیار ضرورت دارد؛ زیرا خستگی و بی‌خوابی، از عوامل عمده کاهش توان یادگیری، و در نتیجه، افزایش استرس و نگرانی است. از آنجایی که در کنکور، سرعت، دقت و صحت مطرح است، بنابراین، داشتن خواب منظم و تغذیه مناسب برای داوطلبان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. چون مغز محل یادگیری و حافظه مکان پردازش است، خانواده‌ها باید به تغذیه مناسب، خواب کافی و تفریح سالم فرزندان خود توجه بیشتری داشته باشند. آن قدر حجم کار و مطالعه خود را زیاد نکنید و آن قدر به خود سخت نگیرید که هرچه به کنکور نزدیک‌تر شوید، خستگی و بی حوصلگی، شما را فراگیرد. باید آن قدر، سرحال و شاداب باشید که وقتی به روز برگزاری کنکور می‌رسید با روحیه‌ای آماده، سر جلسه آزمون سراسری حاضر شوید.