تا آزمون سراسری چه کار کنیم؟
تعطیلات نوروز سال 1397 که خیلی از شما داوطلبان عزیز برای آن حسابی برنامه‌ریزی کرده بودید هم به پایان رسید. ممکن است که بسیاری از شما طبق برنامه درسی خود پیش رفته و گروهی هم نتوانسته باشید که به طور کامل یا حتی اصلا به برنامه‌ریزی خود جامه عمل بپوشانید. ضمن تبریک به همه شما دوستان گرامی که توانستید از این تعطیلات نهایت استفاده را بکنید، باید اضافه کنیم که گرچه تعطیلات عید، بسیار مهم بود، اما نباید با فکر کردن به گذشته و افسوس خوردن برای آن و با تضعیف روحیه، وقت و زمان باقی مانده را نیز از دست داد.
در هر شرایط درسی که هستید، مهم‌ترین کار این است که تصمیم بگیرید تا از این زمان باقی مانده که اتفاقا بسیار مهم است، نهایت استفاده را ببرید. روی سخنمان بیشتر با شما داوطلبانی است که تا الان کم کاری کرده یا مطالعه خوبی نداشته‌اید. به این نکته توجه داشته باشید که اگر از همین الان هم با یک برنامه‌ریزی قوی و یک اراده محکم، عزم خود را جزم کنید، حتما موفق خواهید شد؛ پس ناامید نشوید و زودتر دست به کار شوید؛ البته داوطلبان قوی نیز باید توجه داشته باشند که استفاده درست و اصولی از این اوقات باقی مانده، باعث می‌شود تا در موقعیت بسیار بهتری قرار گیرند.
نخستین گام برای موفقیت، مشخص کردن موقعیت مطالعاتی و درسی‌تان در این روزهای باقی مانده تا کنکور است. از هر گروه از داوطلبان که هستید، حتما برآوردی از خود و مطالعه‌تان داشته باشید؛ بخصوص اینکه شما دومین دوره طلایی مهم را نیز پشت سر گذاشته‌اید و اکنون با توجه به شرایط جدید باید خود را بسنجید. بدون خوش باوری و البته منفی‌گرایی و مثل یک انسان بی‌طرف، که نقش داوری را به عهده گرفته است، خودتان را مورد سنجش قرار دهید. این کار به خوبی به شما کمک می‌کند تا بدانید که در روزهای باقی مانده باید چه کارهایی را انجام دهید و برای رسیدن به آن، چه برنامه‌ریزی‌ای داشته باشید. توجه داشته باشید حتی اگر تا الان طبق برنامه پیش رفته‌اید، باز هم خود و مطالعه‌تان را بررسی کنید. اگر از برنامه و مطالعه خود راضی هستید، به روال سابق ادامه دهید، اما اگر فکر می‌کنید که می‌توانید با تغییر در برنامه خود، نتایج بهتری بگیرید، حتما وقتی را برای این کار اختصاص دهید.
همه داوطلبان عزیز، چه پشت کنکوری‌ها و چه دانش‌آموزان، باید توجه داشته باشند که یک گام مهم در موفقیت، همین برآورد زحمت و مطالعه‌ای است که کشیده‌اند، و گام مهم‌تر اینکه بپذیرند که می‌توانسته‌اند بهتر باشند و برای این بهتر شدن باید جسارت به خرج داده و تغییر را قبول کنند. اگر از جمله داوطلبانی هستید که فکر می‌کنید باید برنامه خود را تغییر دهید، سعی کنید که از همین الان تا زمان برگزاری کنکور، یک برنامه بلند مدت برای خود در نظر بگیرید که در آن برنامه تا حد ممکن، زمانی را برای مطالعه تمام دروس، مرور آنها و تست‌زنی درس‌ها در نظر بگیرید. این برنامه باید بر حسب توانمندی‌های شما در هر درس، میزان مطالعه‌ای که تا به حال در هر درس داشته‌اید، بودجه‌بندی و میزان اهمیت هر درس صورت بگیرد. سعی کنید تا هیچ درسی را نخوانده نگذارید و حتی اگر شده، فصل‌های آسان هر درس را از همین الان در برنامه مطالعه خود بگنجانید.
یک برنامه بلند مدت با یک برنامه مطالعاتی هفتگی محققق می‌شود؛ یعنی شما باید از همین الان تا روز برگزاری کنکور را به هفته‌های مطالعاتی تقسیم کرده و این هفته‌ها را به ساعات مختلف تقسیم کنید: ساعات بیداری، ساعات خواب و استراحت، و اگر دانش‌آموز هستید، ساعات مدرسه و سپس طبق آن، ساعاتی را برای مطالعه در نظر بگیرید. بعد از مشخص کردن ساعت مطالعه، این میزان ساعت را با توجه به اهمیت درس‌ها و ضعف و قوتتان بین دروس خود تقسیم کنید. بعد از مشخص کردن موارد و دروس مورد نیاز مطالعه در کل هفته، برنامه تقریبی هر روز خود را نیز مشخص کنید. حتما در یک روز تنوع مطالعاتی داشته باشید و این طور نباشد که مثلا چهار تا پنج ساعت پشت سر هم فقط یک درس خاص را مطالعه کنید. حتما مطالعه و زدن تست در هر درس (بخصوص دروس اختصاصی) را حداقل بین دو تا سه روز در هفته پخش کنید؛ زیرا این عمل، موجب یادگیری مرحله به مرحله شده و عمق یادگیری مطالب افزایش می‌یابد. حتما در طول هفته، ساعت‌هایی را به جبران عقب ماندگی‌های خود اختصاص دهید و در آن زمان، هیچ درسی را قرار ندهید تا به این ترتیب، اگر از برنامه عقب افتادید، بتوانید بدون نگرانی تا حدی آن را جبران کنید. حتما در برنامه هفتگی خود، تمام دروس عمومی و اختصاصی را قرار دهید و تست و مطالعه نیز با هم در آن وجود داشته باشد و این طور نباشد که در طول هفته، فقط مطالعه کنید یا فقط تست بزنید؛ بلکه این دو مکمل همدیگر باشند. اگر تا الان مطالعه خوبی داشته‌اید، می‌توانید از مرور مطالب خود در کنار تست‌زنی استفاده کنید.
علاوه بر ارزیابی درسی خود که با تست‌زنی صورت می‌گیرد، سعی کنید که ارزیابی دیگری هم از خود و برنامه‌تان داشته باشید؛ اینکه چقدر توانسته‌اید در هفته‌ای که گذشت، طبق برنامه پیش روید و چقدر موفق بوده‌اید؟ انجام این کار به شما کمک می‌کند تا در آخر هفته، پیش بینی برنامه هفته بعدی انجام شود. حتما توجه کنید که هر چه به کنکور نزدیک می‌شوید، نقش تست‌زنی در ارزیابی و تثبیت مطالب بیشتر می‌شود. برای برنامه‌ریزی هفتگی، تا حد امکان، تعداد تست‌ها را نیز باید مشخص کنید؛ مثلا بررسی کنید که در مطالعه درس چهار و پنج ریاضی که این هفته قصد خواندن آن را دارید، چقدر لازم است تست بزنید و سپس برای آنها برنامه‌ریزی کنید. پس از برنامه‌ریزی، اگر دیدید که زمان لازم را ندارید، از تعداد تست‌ها کم و بقیه تست‌ها را به هفته بعد موکول کنید؛ ولی هرگز از زمان مطالعه خود کم نکنید؛ البته این موضوع هم به توانایی و ضعف شما در هر درس بستگی دارد؛ مثلا داوطلبی درس را به خوبی مطالعه کرده و در تست‌زنی مشکل دارد و داوطلب دیگر احساس می‌کند که هنوز آمادگی کامل در یک مبحث را نداشته و لازم است که بیشتر مطالعه و سپس تست‌زنی کند.
با توجه به مطالبی که در بالا اشاره شد، اگر داوطلب پشت کنکوری هستید و احساس می‌کنید که نیاز است برنامه مطالعاتی خود را تغییر دهید، با توجه به تجربه قبلی خود، میزان مطالعه‌ای که تا به حال داشته‌اید و نیز درس‌ها یا مباحثی که احساس می‌کنید در آنها ضعف دارید و کارهایی که لازم است در هر درس انجام دهید، برنامه جدیدی بریزید. مهم‌ترین موضوع در این برنامه‌ریزی، علاوه بر نکته‌هایی که به آن اشاره شد، زمان است. به زمانی که تا کنکور دارید، توجه کرده و بدون ناامیدی، و البته بدون غلو در توانایی‌های خود، یک برنامه عالی و عملی بریزید و اطمینان داشته باشید که هنوز هم زمان کافی برای جبران و مطالعه خوب برای کنکور را در اختیار دارید؛ پس منتظر چه هستید؟!
برای شما دانش‌آموزان عزیزی هم که احساس می‌کنید برنامه خوبی نداشته یا اینکه تا الان نتوانسته‌اید بخوبی مطالعه کنید، پیشنهاد می‌کنیم با توجه به آنچه که در این مقاله درباره برنامه‌ریزی گفته شد و موارد زیر، به مطالعه بپردازید؛ البته همین جا لازم می‌دانیم اشاره کنیم که آنچه می‌گوییم، یک پیشنهاد است و شما می‌توانید در مدت باقی مانده، با توجه به شناختی که از خود و نقاط قوت و ضعف درسی‌تان دارید، برنامه بهتری ریخته و موفق‌تر شوید.
برای هفته چهارم فروردین تا آخر هفته سوم اردیبهشت، در مدرسه روی درس‌های پیش دانشگاهی دو تمرکز کنید؛ اما احتمالا هر مدرسه‌ای با توجه به تمام شدن بعضی از درس‌های پیش دانشگاهی دو، کمی به تعطیلات دانش‌آموزان در هفته اضافه کرده اند و دانش آموزان، وقت بیشتری برای مطالعه دارند؛ بنابراین، توصیه می‌کنیم که حتما به نکته‌های زیر توجه کنید:
1- بعد از ظهر روزهایی که به مدرسه می‌روید، حتما درس‌های پیش‌دانشگاهی دو را که دبیر درس می‌دهد، در منزل کامل بخوانید و تست بزنید؛ به طوری که آنها را به خوبی یاد بگیرید.
2- در روزهایی که به مدرسه نمی‌روید، در منزل یا هر جایی که درس می‌خوانید، حتما برنامه‌ای برای درس‌های پایه باقی مانده، یعنی آنهایی که قبلا نخوانده‌اید، تهیه کنید و آنها را به طور کامل بخوانید و تست بزنید. اگر برنامه عید را انجام نداده‌اید، باید بعضی از مبحث‌های پایه دوم و سوم را که راحت‌تر است، انتخاب کنید تا در این فرصت یکماهه بتوانید با آرامش و تمرکز بیشتری آنها را مطالعه کنید و از آنها، نکته برداری کنید.
عزیزانی که کم کاری داشته‌اید! در این مقطع از سال می‌توانید بعضی از مباحث وقت گیر را از برنامه‌تان حذف کنید و تمرکز خود را روی بقیه دروس بگذارید؛ البته هرگز یک درس را به طور کامل رها نکنید؛ بلکه می‌توانید به صورت گزینشی بعضی از فصل‌ها را بخوانید. شما دانش‌آموزان قوی، ابتدا در این دوره، مطالب باقی مانده از پایه را کامل بخوانید و در صورت امکان، بعد از آن، موارد ضعف باقی مانده از مطالب خوانده شده (پیش‌دانشگاهی یک و پایه قبلی) را برطرف کنید و به طور موازی دروس پیش‌دانشگاهی دو را نیز بخوانید و سعی کنید تا قبل از امتحانات پیش‌دانشگاهی دو، کلیه مباحث را یک دور خوانده باشید. همه شما داوطلبان عزیز هرگز فراموش نکنید که نکته برداری را تا روزهای آخر ادامه دهید. هر وقت حین درس خواندن یا تست زدن به نکته جدیدی برخوردید، حتما آن را در محل خاصی یادداشت کنید. مطالعه سریع این نکته برداری‌‌ها در روزهای آخر، به شما در یادآوری نکاتی که قبلا مطالعه کرده‌اید، کمک خواهد کرد. سعی کنید که در همین دوره، حدود صد و بیست ساعت را به مطالعه پایه سری دوم (پایه‌های باقی مانده) اختصاص دهید و بقیه زمان را به پیش‌دانشگاهی دو و درس‌های دبیرتان بپردازید.
حتما شما دانش‌آموزان عزیز به این نکته توجه داشته باشید که امتحانات پیش‌دانشگاهی دو، مزاحمی برای برنامه‌ریزی و آمادگی شما برای کنکور نیست؛ بلکه تاثیر مثبتی بر روند کاری شما دارد؛ زیرا پیش‌دانشگاهی دو، بخش مهمی از منابع کنکور را تشکیل می‌دهد و این امتحانات، بهترین فرصت برای جمع‌بندی و دوره پیش‌دانشگاهی دو و جبران غفلت‌هایی نظیر نخواندن کتاب‌های درسی و مثال‌ها و تمرین‌های آنهاست؛ زیرا این کتاب‌ها در کنکور خیلی مهم هستند، ولی مورد غفلت واقع می‌شوند؛ به همین دلیل، حدود چهار یا پنج روز قبل از شروع امتحانات، تمام نقاط ضعف اساسی خود در دروس پیش‌دانشگاهی دو را برطرف کنید و نگذارید که نکته‌های مبهم از نظر مفهومی داشته باشید. بعد از رفع اشکالات مفهومی، طبق برنامه امتحانات، شروع به درس خواندن کنید. اگر قبل از شروع امتحانات، نقاط ضعف اساسی خود را برطرف کرده باشید، در این زمان کافی است تا تسلط خود را افزایش دهید و مرور کنید و تست بزنید.
تشریحی خواندن برای امتحانات به کنکور شما هیچ ضرری نمی‌زند، بلکه فایده‌های زیادی هم دارد؛ پس فکر نکنید که باید تغییر خاصی در برنامه خود ایجاد کنید؛ اما هرگز از تست زدن غافل نشوید و تا می‌توانید تست بزنید. بهتر است که در این دوران، در هنگام مطالعه هر درس، بیشتر روی تمرین و مثال‌های کتاب درسی و تست‌های آزمون سراسری وقت بگذارید. در مجموع سعی کنید که در طی امتحانات پیش‌دانشگاهی دو، کل دروس آن را جمع کرده و تست بزنید و تا حد امکان خلاصه‌برداری کرده یا زیر نکات مهم آن را خط بکشید تا بعدا فقط به مرور سریع آن بپردازید.
در این روزهای باقی مانده، که البته زمان زیادی هم هست، دو یا سه درسی را که مهم است و شما در آن ضعف دارید، انتخاب کرده و بیشتر (تقریبا یک روز در میان) در برنامه خود قرار دهید. مطمین باشید که زمان کافی برای جبران ضعف‌های خود در درس هایی که احساس می‌کنید کمتر بلدید، دارید؛ فقط کافی است که با اراده قدم بردارید و به خود و توانایی‌هایتان اعتماد کنید و نگران نباشید.
نکته مهمی که در این ایام باید به آن توجه داشته باشید و زمان مناسبی را به آن در برنامه‌ریزی خود اختصاص دهید، این است که به عمومی ها توجه ویژه‌ای داشته باشید. دروس عمومی بسیار مهم و امتیازآور هستند؛ پس حتما وقت مناسبی را به این درس‌ها اختصاص دهید. اگر احساس می‌کنید که نمی‌توانید از پس تمام عمومی‌ها به خوبی برآیید، تمرکز بیشتری روی دروس ادبیات و معارف اسلامی داشته باشید.
در مجموع سعی کنید که در روزهای باقی مانده، به عنوان یک دانش‌آموز کنکوری، از فرصتی که در دست دارید، حتی امتحانات پیش‌دانشگاهی دو، بهترین استفاده را ببرید و همچنان که آنها را برای امتحان آماده می‌کنید، به صورتی که برای مرور نهایی آماده شوند، نکته برداری کرده و در این مباحث تست بزنید. در همین زمانی که در دست دارید، پاره‌ای از آن را نیز برای مرور درس‌های پیش‌دانشگاهی یک و نیز مطالعه درس‌های پایه¬ای که تا به حال نخوانده‌اید، اختصاص دهید.
سعی کنید که این بخش از مطالعه خود را تا دو هفته مانده به کنکور به پایان برسانید و دو هفته پایانی را به تست زنی سرعتی و رفع اشکال از طریق حل تست‌ها بپردازید. در واقع خودتان را در شرایط آزمون سراسری قرار داده و بسنجید. نکته بسیار مهمی که همه شما عزیزان باید به آن توجه داشته باشید، این است که این فرصت باقی مانده را خیلی جدی بگیرید. اگر در این مدت خوب عمل کنید، به طور حتم از خیلی از رقیبان خود جلو خواهید افتاد و به هدف خود نزدیک‌تر می‌شوید. داشتن برنامه در این مدت، بسیار مهم است و نداشتن آن باعث سردرگمی و استرس خواهد شد.
نکته مهم دیگر برای داوطلبانی که کمتر مطالعه کرده‌اند این است که در هر شرایط درسی که قرار دارید و با هر میزان مطالعه‌ای که تا به حال داشته‌اید، به هیچ عنوان نگران نباشید و با انرژی و اعتماد به نفس، ادامه راه را طی کنید. محکم باشید و مطمین باشید که در زمانی که در دست دارید، با تلاشی که انجام دهید، می‌توانید به بخش مهمی از خواسته‌های خود برسید. مخصوصا اگر در دوره تحصیلی خود جزو دانش‌آموزان زرنگ و حتی متوسط بوده‌اید، می‌توانید روی آموخته‌های قبلی خود سرمایه‌گذاری کنید و با جدیت در همین ایام باقی مانده نتیجه خوبی را کسب کنید؛ پس با توکل به خدا و با یک برنامه‌ریزی خوب، به راهتان ادامه دهید.
منبع:سنجش