کمال گرایی؛ خوب یا بد ؟!


کمال گرایی؛ خوب یا بد ؟!

کمال‌گرایی(‌perfectionism‌)‌ میل به کامل‌بودن است.‌کمال‌گرایی یعنی تلاش مستمر و دائمی برای بهترین بودن.

شاید در نگاه اول کمال‌گرایی یک ویژگی مثبت به نظر برسد اما در واقع اینطور نیست‌؛‌ چراکه کمال‌گراها بهتر‌بودن‌،‌ خوب‌بودن و در سطح الف بودن را دوست ندارند‌،‌ آن‌ها فقط و فقط بهترین‌ بودن‌ و یک‌ بودن را می‌خواهند.

کسی که به‌طور نرمال هدفمند است، نگاه صفر یا صدی ندارد و در عین تلاش برای بهترین شدن‌،جزء بهترین‌ ها‌ بودن هم برایش خوشایند است.

یک داوطلب کنکور را در‌نظر بگیرید که کمال‌گراست؛ او می‌گوید‌: ‌من باید رتبه تک‌رقمی کنکور شوم. هرچند او می‌تواند با کسب رتبه دو‌رقمی هم در دانشگاه مد‌نظرش قبول شود؛ اما او فقط به رتبه تک‌رقمی می‌اندیشد و لاغیر.

این دانش‌آموز ممکن است در طی آزمون‌های آزمایشی خود حس کند نمی‌تواند تک‌رقمی شود.‌ بنابراین درس را کنار می‌گذارد و اعتقاد دارد باید سال بعد تلاش بیشتری انجام دهد تا تک رقمی شود.

کمال‌گرایی ضمن اینکه می‌تواند به ایجاد انگیزه درونی برای پیشرفت کمک کند در مقابل می‌تواند تخریب زیادی را هم در پی داشته باشد.

استرس ناشی از کمال‌گرایی، می‌تواند منجر به افزایش سطح اضطراب شود و پیامدهایی مانند اعتماد به نفس پایین، اختلالات مربوط به تغذیه (بی اشتهایی یا پرخوری عصبی)، اختلالات خواب و اختلالات روانی دیگر شود.

کمال‌گرایی با اهمال‌کاری هم رابطه دارد. شاید فکر‌کنید کسی که به کمال فکر می‌کند، چطور می‌تواند اهمال‌کار باشد. فردکمال‌گرا زمانی اهمال‌کار می‌شود که برای انجام کار‌ها به بهترین نحو، اصلا کار را شروع نمی‌کند. چون اعتقاد آن ها این است که یا کاری را انجام نمی‌دهند یا اگر کاری را انجام می‌دهند به بهترین نحو ممکن باشد.

کمال‌گرایی فقط مختص دانش‌آموزان یا افراد جوان نیست. والدین هم می‌توانند کمال‌گرا باشند و با انتظارات بسیار بالای خود فرزند خود را از موفقیت باز‌دارند.

این نوع والدین‌،‌ برای اینکه می‌خواهند فرزندشان بهترین باشد، فشار زیادی را روی او اعمال می‌کنند و موفقیت فرزند در رقابتی مثل کنکور را معیاری برای شایستگی خود می‌دانند.

تدوین‌:‌کلینیک مشاوره گاج