وقتی قرار است یک انتخابات یا آزمون بزرگ برگزار شود، مناسببودن شرایط و یکسانبودن آن برای همهی شرکتکنندگان، اهمیتی خاص پیدا میکند. کنکور آزمونی سرنوشتساز است و طبیعی است که باید در شرایطی مطلوب و عادلانه برگزار شود.
تحقیقات نشان میدهد که میزان رضایتمندی داوطلبان از جلسهی آزمون، به عوامل متنوعی بستگی دارد که در اینجا نتیجهی یک تحقیق به ترتیب اهمیت آورده میشود:
- آرامش جلسه: فعالیت اصلی هر داوطلب کنکور، فکرکردن است و به دلیل رقابت شدید در این آزمون، داشتن حضور ذهن، سرعت عمل و تمرکز بسیار مهم است. قطعا بدون وجود آرامش در جلسهی آزمون، در حق کسانی که در آن جلسه هستند، اجحاف صورت میگیرد.
- محیط جلسه: فشرده و طولانی بودن آزمون و فعالیت فکری زیاد، باعث خستگی مفرط داوطلب میشود و اگر شرایط محیطی مانند نور، دما و کیفیت تهویه مناسب نباشد، سبب برهم خوردن تمرکز و تشدید خستگی میگردد.
- محل استقرار فرد آزموندهنده: استاندارد یا سالم نبودن صندلی و یا مناسبنبودن محل نشستن داوطلب هم میتواند به وضعیت روحی او آسیب برساند و او را زودتر کمحوصله و خسته کند.
- اطلاعرسانی قبل از آزمون و در حین آن: اطلاعرسانی مناسب باعث میشود داوطلب دچار سردرگمی نشود و استرس و نگرانی او زیاد نگردد. اطلاعرسانی باید کامل، درست و منظم باشد.
- هدایت داوطلب: نیازهای روانی کسی که در یک آزمون مهم شرکت میکند، ابعاد و سطوح مختلفی دارد. نحوهی برخورد مراقبان و مسئولان برگزاری آزمون با داوطلبان نیز بر وضعیت روحی آنها اثر میگذارد و میتواند موجب ضعف یا تقویت آن گردد.
- دشواریآزمون: متناسببودن محتوای آزمون امر مهمی است و نیاز به کارشناسی و بررسی دقیق دارد. نامناسببودن محتوا حتی میتواند بر وضعیت روحی داوطلب اثر بگذارد.
- آمادگی فرد آزموندهنده: البته این مسئله به برگزارکنندگان جلسه مربوط نمیشود، اما از جمله عواملی است که برخی داوطلبان در تشریح میزان رضایت خود از جلسهی آزمون مطرح میکنند.
تعدادی از عواملی که ذکر شدند، جسمی و تعدادی دیگر روحی هستند، اما رابطهی تنگاتنگ آنها با یکدیگر غیر قابل انکار است. به عنوان مثال، عامل محیط جلسه که فیزیکی است، بعد از عامل آرامش جلسه که غیرفیزیکی است بیشترین اهمیت را دارد و حتی در آن دخیل است. عوامل روانی دیگری مانند نیاز به امنیت روانی و احساس رقابت عادلانه نیز وجود دارد. این پیچیدگی نشان میدهد که برگزاری آزمونها نیاز به شناخت عمیق علمی دارد و همین پیچیدگی است که باعث افزایش عوامل تهدیدکنندهی اعتبار آزمونهای بزرگ میشود.
کلینیک مشاوره گاج