درس هر روز همان روز: یک عادت کوچک با اثرات بزرگ
اهمیت خواندن درس هر روز در همان روز
یکی از بهترین روشها برای موفقیت در تحصیل، خواندن و مرور مطالب درسی همان روزی است که تدریس شدهاند. این روش نه تنها باعث بهبود یادگیری، یادآوری و افزایش کیفیت مطالعه میشود، بلکه استرس و فشار ناشی از انباشت مطالب درسی را نیز کاهش میدهد. در ادامه، اهمیت این روش و راهکارهایی برای اجرای آن را بررسی میکنیم.
جلوگیری از انباشت مطالب و فشارهای تحصیلی
بسیاری از دانشآموزان شب امتحانی هستند. دانشآموزانی که تا زمان امتحانات صبر میکنند و سپس حجم زیادی از مطالب را یکباره مطالعه میکنند. این کار نه تنها باعث افزایش استرس میشود، بلکه کیفیت یادگیری را نیز کاهش میدهد. همینطور در شب امتحان زمانی برای مرور ندارند و با یکبار مطالعه تسلطی که نیاز دارند را به دست نمیآورند. همین موضوع است که سبب میشود دانشآموز مطالب را در امتحان به خاطر نیاورد. خواندن درس هر روز به دانشآموزان این امکان را میدهد که مطالب را به تدریج و با آرامش یاد بگیرند و بهمرور تسلط خود را افزایش دهند.
بهبود درک و تثبیت مطالب
وقتی دانشآموزان بلافاصله بعد از تدریس معلم به مرور مطالب میپردازند، درک عمیقتری از موضوعات به دست میآورند. ذهن انسان به شکلی کار میکند که وقتی مطالب تازه تدریس شده مرور میشوند، بهتر در حافظه بلندمدت ثبت میشوند. طبق منحنی فراموشی ابینگهاوس بدون مرور افراد در روز اول 50 درصد و در سه روز اول 70 درصد مطالب را فراموش میکنند. بدون مرور دانشآموز در مطالعه بعدی به زمان بیشتری برای یادگیری نیاز دارد. اما وقتی مرور در بازههای مشخص انجام شود، دانشاموز هر بار زمان کمتری برای مرور آموختهها نیاز خواهد داشت.
کاهش استرس و اضطراب
یکی از دلایل اصلی اضطرابهای تحصیلی، حجم زیاد مطالب خوانده نشده است. اگر دانشآموزان هر روز درسهایشان را مرور کنند، این مشکل به حداقل میرسد و باعث افزایش اعتماد به نفس آنها میشود. دانشآموزان با استفاده از این روش، از احساس عقبافتادگی جلوگیری کرده و با آمادگی و اعتماد به نفس بیشتری در کلاسهای بعدی شرکت میکنند.
اما انجام این کار با توجه به حجم تکالیف و امتحانات روزانه برای دانشآموزان دشوار است و اغلب علی رغم اینکه اهمیت آن را میدانند این کار پشت گوش میافتد. در ادامه به راهکارهایی برای عملی کردن این کار ارائه خواهد شد.
راهکارهایی برای مطالعه روزانه
برنامهریزی منظم : هر دانشآموز باید برای خود برنامهی منظمی تنظیم کند که زمان مشخصی را برای مرور دروس همان روز اختصاص دهد. اگر دانشآموز برنامهای نداشته باشد و کارهای کلاسی را در پایان هفته انجام نداده باشد و از طرفی هم درس هفته گذشته را نخوانده باشد، حالا به زمان زیادی نیاز دارد تا این کارها را انجام دهد. برنامه دانشآموز باید به گونهای باشد که هر روز بعد از مدرسه یا در ساعات عصر به مطالعه دروس بپردازند.
مرور کوتاه اما مؤثر: لازم نیست دانشآموزان زمان زیادی را صرف مطالعه کنند. حتی مرور کوتاه مدت ۱۵ تا ۳۰ دقیقهای میتواند بهطور مؤثر به تثبیت مطالب کمک کند. مهم این است که بهطور منظم و پیوسته انجام شود تا دانشآموز اثر آن را در یادگیری خود مشاهده کند.
خلاصهنویسی: یکی از راههای مؤثر برای یادگیری عمیق، خلاصهنویسی مطالب است. دانشآموزان میتوانند بعد از هر جلسه درس، نکات مهم را در قالب خلاصههای کوتاه یادداشت کنند و در آینده از آنها برای مرور استفاده کنند. نوشتن همین خلاصه کوتاه از آموختهها ( و نه بازنویسی!) در همان روز کمک زیادی به حفظ و تثبیت مطالب و مرور راحتتر آن میکند.
استفاده از تکنیکهای یادگیری فعال: مشارکت فعال در فرایند یادگیری بسیار مهم است. به جای خواندن صرف، دانشآموزان میتوانند سوالاتی را از خود بپرسند، نقشههای ذهنی بکشند یا مطالب را به دیگران توضیح دهند. این روشها نیز روشهایی مطلوب هستند که باعث تثبیت بهتر مطالب میشوند.
مرور دورهای: هر چند روز یکبار، مرور مطالب قبلی نیز ضروری است. این کار به یادگیری عمقی کمک میکند و از فراموشی جلوگیری میکند. تنظیم برنامهای که در آن روزهای خاصی برای مرور دروس قبلی مشخص شده باشد، میتواند به این امر کمک کند. نوشتن تاریخهای مرور، استفاده از استیک نوت و ... روشهایی است که به انجام منظمتر مرورها کمک میکند.
خواندن و مرور درسهر روز در همان روز، یکی از مؤثرترین راهها برای موفقیت تحصیلی است. این روش به دانشآموزان کمک میکند تا بدون استرس و فشار، مطالب را به تدریج یاد بگیرند و آمادگی لازم برای امتحانات را پیدا کنند. با برنامهریزی منظم، مرور کوتاه و خلاصهنویسی، هر دانشآموز میتواند از این روش بهرهمند شود و موفقیت خود را تضمین کند.
گردآوری و تدوین: کلینیک مشاوره گاج